Kort Geskiedenis van John Murray
Gebore 1785 te Edinburgh
Baie min inligting oor die voorgeskiedenis van ons stamvader John is tans
beskikbaar. Ons is bewus daarvan dat hy ongeveer in 1785 te waarskynlik
Edinburgh gebore is. Dit is altans wat in 'n sekere dokument in die Kaapse
argief opgeteken staan. Ons is ook bewus daarvan dat hy in 1807 aansoek om
permanente verblyf in Kaapstad gedoen het, dat hy in "Noord-Brittanje"
gebore is en na Suid-Afrika gekom het om sy broer Samuel as 'n klerk by te
staan in sy besigheid wat hy in Strandstraat 45, 46 en 47 bedryf het.
Sy broer Samuel was kinderloos en was met Anna Prideham getroud. Hulle is
altwee in Kaapstad begrawe. Dis nie seker waar en wanneer John gesterf het,
en wanneer en waar hy begrawe is nie. Hy is op 20 Februarie 1816 te Kaapstad
met Martha Gysberta de Milander van Stellenbosch getroud. Martha is op 15
Julie 1792 op Stellenbosch in die N.G. Kerk gedoop. Die egpaar het 9 kinders
gehad. Dit is ook bekend dat John in 'n stadium in 'n huis agter (of naby)
die Kasteel gewoon het wat die naam "Musselburgh" gedra het.
Strandstraat 47 en ander adresse
Volgens die dokument wat sy aansoek om permanente verblyf in Suid-Afrika
aandui, het hy aangevoer dat hy na die "kolonie" gekom het om sy broer
SAMUEL as 'n klerk te kom help in sy besigheid wat hy bedryf het in
Strandstraat 45 en 46. Later is Strandstraat 47 ook aangekoop. Dit is nie
seker of Strandstraat 47 slegs aan John behoort het, en of dit die
gesamentlike eiendom van die twee broers was nie. Feit is, in latere
dokumente word John se adres as Strandstraat 47 aangedui.
Toe ek in 1985 in Kaapstad-Tuine gewoon het, het ek 'n paar foto's van
interessante geboue en strate in Kaapstad gaan afneem. Een so 'n foto, is
dié van MONEX HOUSE, wat op Strandstraat 45 en 47 gebou is. Dit is waar
ondermeer die Portugese Konsulaat in 1985 gehuisves was. Of dit steeds daar
is, weet ek nie. Omdat ek lankal nie meer 'n Kapenaar is nie, kan ek nie
meer al die detail onthou nie, maar ek dink die destydse Bank van die Oranje
Vrystaat (OVS BANK) was ook in dieselfde gebou gehuisves. Op die foto van
die gebou op die hoek, Strandstraat 45, kan Oranjekleurige uithangborde
gesien word, wat waarskynlik dié van die OVS Bank is.
Riebeekplein, waar John Murray die Walvisjagter en sy seun gewoon het, is
nie ver van Strandstraat se eiendomme nie. Die plein het aanvanklik as
Hottentotplein en later as Boereplein bekendgestaan voordat dit na
Riebeekplein verander is. Riebeekplein lê tussen Kortmark-, Lang-, Waal-, en
Buitengracht-strate.
Ons John het van 1814 tot 1815 in Langemarktstraat gewoon (die presiese
nommer is onbekend). Van 1816 tot 1828 was John Murray se woonadres
Strandstraat 45, dit wil sê, op die hoek van Langemarkt- en Strandstraat,
waar die OVS BANK later sou gehuisves word. In 1829 het John sy adres as
Stellenbosch aangedui en in 1830 as M/burgh Mount (waarskynlik Musselburgh
naby die kasteel in Kaapstad). In 1833 was hy weer op Stellenbosch.
Geen bewyse kon gevind word waar hy in 1831, 1832 en 1834 gewoon het nie.
Ook nie daarna nie. John se jongste seun, Hermanus Johannes, is in 1837 op
Bredasdorp gebore en in 1844 aldaar gedoop. John was in Februarie 1854 (toe
hy 68 jaar oud moes gewees het) 'n getuie by die doop van 'n kleinseun van
hom – John Herman – op Franschhoek. John Herman was die seun van John
Murray – die onderwyser wat in 1818 gebore is – en sy vrou Helena Josina de
Milander (wat sy niggie was).
John die Walvisjagter
In vorige skrywes oor die Murrays is daar verkeerdelik na ons John verwys as
die seun van John die walvisjagter. Latere navorsing het getoon dat daar
meer as drie John Murrays, elkeen met sy seun John, gelyktydig aan die Kaap
gewoon het. Daar is ook bewyse van die sterfdatums van sommige Johns wat nie
rym met die geskiedenis van ons familie nie.
John die Onderwyser se familie
Die stamvader van die John Murray-familie in Suid-Afrika is John Murray wat
ongeveer 1785 in vermoedelik Edinburgh, Skotland, gebore is. Baie min
inligting oor ons stamvader is bekend. Daar word egter hard gesoek na
dokumente wat sy geboorteplek en geboortedatum, sy sterfplek en sterfdatum,
en sy graf en begrafnisdatum, aandui. Intussen volstaan ons maar met die
inligting tot ons beskikking en hoop dat een of ander familielid (of ander
belangstellende) eendag al die ontbrekende inligting sal vind en dit aan
hierdie webtuiste beskikbaar sal stel.
Volgens die register van aangekome skepe in die argief van die
Hawe-kaptein en Hawe-superintendent, Tafelbaai (verwysing PC 3/1) het John
Murray op 12 Junie 1807 met die boot Orion in Tafelbaai aangekom. Op 18
Julie 1807 het hy 'n “Permission to Remain” van die Graaf van Caledon
aangevra (CO3866 Nr 579). Die aansoek is op 30-7-1807 op rekord geplaas. Hy
het op 20 Februarie 1816 te Kaapstad met Martha Gysbertha de Milander van
Stellenbosch getrou. Sy is op 15 Julie 1792 te Stellenbosch gedoop. Die
egpaar, wat 'n paar jaar in Kaapstad gewoon het, en waarskynlik later ook op
Stellenbosch woonagtig was, het nege (9) kinders gehad.
Hul 9 (nege) kinders se name was: Margaret Murray, John Murray, Robert
William Murray, Mary Isabella Murray, Samuel Murray, Hamilton Murray, Martha
Murray, Henry Murphy Murray en Hermanus Johannes Murray:
1. Margaret (1816 - 1833) geen kinders.
2. JOHN (1818 - 1882) sewe kinders.
3. ROBERT WILLIAM (1819 - ?) tien kinders.
4. Mary Isabella (1822 - ?) ?
5. SAMUEL (1824 - ?) sewe kinders.
6. HAMILTON (1826 - 1907) sewe kinders.
7. Martha (1829 - ?) ?
8. HENRY MURPHY (1832 - 1869) sewe kinders.
9. HERMANUS JOHANNES (????).
Alle Murrays in Suid-Afrika wat dink dat hulle afstammelinge van een van
bo-genoemde Murrays is, maar wat nie weet waar presies hulle inpas in die
John Murray-stamboom of stamregister nie, moet my asseblief kontak.
My adresbesonderhede is: petermurray46@gmail.com. Peter Murray, Posbus 66503, Riebeeckstad, 9469. Of Benbowlaan 31, Riebeeckstad. Tel. (057) 388-2952 (na-ure).
|